نقش مراجع تقلید و علمای طراز اول در نهضت امام خمینی+ و انقلاب اسلامی

یکی از مسائلی که همواره مورد سؤال و شبهه بوده است، نقش علمای طراز اول و مراجع تقلید در مسائل سیاسی بویژه نهضت امام‌خمینی و انقلاب ‌اسلامی بوده است. در این مقاله به‌ دنبال پاسخ به این سؤال هستیم. البته با توجه به گستردگی بحث، به بررسی نقش مراجع و علمای طراز اول نجف و قم پرداختیم. با بررسی اسناد تاریخی به این نتیجه رسیدیم که در طول دوران نهضت از سال 1341 تا پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357 تقریباً عموم مراجع تقلید در قم و نجف با تشکیل جلسات مشورتی، صدور اطلاعیه و بیانیه، ارسال تلگراف به مسئولین حکومتی، پاسخ به استفتاء‌های مختلف سیاسی و حضور در برخی تحصن‌ها و تجمع‌های سیاسی به درجات مختلف در پیش‌برد و حمایت از نهضت امام‌خمینی+ و انقلاب ‌اسلامی نقش داشتند. هرچند اختلاف سلیقه در روش‌ها و حدود مقابله با رژیم کمابیش در میان آ‌نها وجود دارد، اما نمی‌توان به هیچ‌یک از این مراجع، عناوینی مثل «غیرسیاسی بودن» یا «طرفدار جدایی دین از سیاست» و یا «مخالفت با تشکیل حکومت اسلامی» نسبت داد.